همه کودکان خردسال می توانند گهگاهی شیطون، سرکش و تکانشی باشند که کاملا طبیعی است. با این حال، برخی از کودکان رفتارهای بسیار دشوار و چالش برانگیزی دارند که خارج از عرف سن آنها است.
شایع ترین اختلالات رفتار مخرب شامل اختلال نافرمانی مقابله ای (ODD)، اختلال سلوک (CD) و اختلال نقص توجه و بیش فعالی (ADHD) است . این سه اختلال رفتاری علائم مشترکی دارند، بنابراین تشخیص آن می‌تواند دشوار و زمان‌بر باشد. یک کودک یا نوجوان ممکن است همزمان دو اختلال داشته باشد. سایر عوامل تشدید کننده می تواند شامل مشکلات عاطفی، اختلالات خلقی، مشکلات خانوادگی و سوء مصرف مواد باشد.برای ارتباط با روانشناس مرد خوب در تهران اینجا کلیک کنید.
اختلال نافرمانی مخالف
تصور می‌شود که از هر 10 کودک زیر 12 سال یک نفر مبتلا به اختلال نافرمانی مقابله‌ای (ODD) است و تعداد پسران دو به یک از دختران بیشتر است. برخی از رفتارهای معمول یک کودک مبتلا به ODD عبارتند از:
- به راحتی عصبانی، آزرده یا تحریک می شود
- کج خلقی مکرر
- به طور مکرر با بزرگسالان، به ویژه آشناترین بزرگسالان زندگی آنها، مانند والدین، بحث می کند
- از اطاعت از قوانین امتناع می کند
- به نظر می رسد عمداً سعی در آزار یا آزار دیگران دارد
- عزت نفس پایین
- آستانه ناامیدی پایین
- سعی می کند دیگران را برای هر بدبختی یا بدکاری سرزنش کند.
اختلال سلوک
کودکان مبتلا به اختلال سلوک (CD) اغلب به دلیل رفتار بزهکارانه و امتناع از پذیرش قوانین به عنوان "بچه های بد" قضاوت می شوند. تصور می شود که حدود 5 درصد از کودکان 10 ساله سی دی دارند و تعداد پسران 4 به یک از دختران بیشتر است. حدود یک سوم از کودکان مبتلا به CD همچنین دارای اختلال نقص توجه بیش فعالی (ADHD) هستند.
برخی از رفتارهای معمول یک کودک مبتلا به CD ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- امتناع مکرر از اطاعت از والدین یا دیگر شخصیت های مرجع
- فرار مکرر
- تمایل به مصرف مواد مخدر، از جمله سیگار و الکل، در سنین بسیار پایین
- عدم همدلی با دیگران
- پرخاشگری به حیوانات و افراد دیگر یا نشان دادن رفتارهای سادیستی از جمله قلدری و آزار جسمی یا جنسی
- میل به شروع دعواهای فیزیکی
- استفاده از سلاح در درگیری های فیزیکی
- دروغگویی مکرر
- رفتار مجرمانه مانند دزدی، افروختن عمدی آتش، نفوذ به منازل و خرابکاری
- تمایل به فرار از خانه
- تمایل به خودکشی - اگرچه این موارد نادرتر هستند.
اختلال کمبود توجه بیش فعالی
تصور می‌شود که حدود 2 تا 5 درصد از کودکان به اختلال بیش‌فعالی کمبود توجه (ADHD) مبتلا هستند که تعداد پسران سه به یک از دختران بیشتر است. ویژگی های ADHD می تواند شامل موارد زیر باشد:
- بی توجهی - مشکل در تمرکز، فراموش کردن دستورالعمل ها، حرکت از یک کار به کار دیگر بدون انجام کاری.
- تکانشگری - صحبت کردن با دیگران، داشتن یک فیوز کوتاه، حادثه خیز بودن.
- بیش فعالی - بی قراری و بی قراری مداوم.
عوامل خطر در اختلالات رفتاری کودکان
علل ODD، CD و ADHD ناشناخته است اما برخی از عوامل خطر عبارتند از:
- جنسیت - پسران بسیار بیشتر از دختران از اختلالات رفتاری رنج می برند. مشخص نیست که آیا علت ژنتیکی است یا به تجربیات اجتماعی شدن مرتبط است.
- بارداری و تولد – بارداری های سخت، زایمان زودرس و وزن کم هنگام تولد ممکن است در برخی موارد به رفتار مشکل ساز کودک در مراحل بعدی زندگی کمک کنند.
- خلق و خوی – کودکانی که از سنین پایین به سختی مدیریت می شوند، دارای خلق و خو یا پرخاشگر هستند، احتمال بیشتری دارد که در مراحل بعدی زندگی دچار اختلالات رفتاری شوند.
- زندگی خانوادگی – احتمال بروز اختلالات رفتاری در خانواده های ناکارآمد بیشتر است. به عنوان مثال، در خانواده هایی که خشونت خانگی، فقر، مهارت های ضعیف والدینی یا سوء مصرف مواد مشکل ساز است، کودک در معرض خطر بیشتری قرار دارد.
- مشکلات یادگیری - مشکلات خواندن و نوشتن اغلب با مشکلات رفتاری همراه است.
- ناتوانی ذهنی - احتمال ابتلا به اختلالات رفتاری در کودکان دارای ناتوانی ذهنی دو برابر بیشتر است.
- رشد مغز - مطالعات نشان داده اند که مناطقی از مغز که توجه را کنترل می کنند در کودکان مبتلا به ADHD کمتر فعال هستند.
تشخیص اختلالات رفتاری کودکان
اختلالات رفتاری مخرب پیچیده هستند و ممکن است شامل عوامل مختلفی باشد که به صورت ترکیبی کار می کنند. به عنوان مثال، کودکی که رفتارهای بزهکارانه سی دی از خود نشان می دهد ممکن است دارای ADHD، اضطراب ، افسردگی و زندگی دشوار در خانه باشد.
روش های تشخیصی ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- تشخیص توسط یک سرویس تخصصی، که ممکن است شامل یک متخصص اطفال، روانشناس یا روانپزشک کودک باشد
- مصاحبه عمیق با والدین، فرزند و معلمان
- چک لیست های رفتار یا پرسشنامه های استاندارد.
در صورتی تشخیص داده می شود که رفتار کودک با معیارهای اختلالات رفتاری مخرب در راهنمای تشخیصی و آماری اختلالات روانی انجمن روانپزشکی آمریکا مطابقت داشته باشد.
مهم است که عوامل استرس زای حاد را که ممکن است رفتار کودک را مختل کنند، رد کنید. به عنوان مثال، یک والدین بیمار یا قربانی شدن توسط سایر کودکان ممکن است مسئول تغییرات ناگهانی در رفتار معمول کودک باشد و این عوامل باید در ابتدا در نظر گرفته شوند.
درمان اختلالات رفتاری در کودکان
کودکان درمان نشده مبتلا به اختلالات رفتاری ممکن است به بزرگسالانی ناکارآمد تبدیل شوند. به طور کلی، هر چه مداخله زودتر انجام شود، احتمالاً نتیجه بهتری خواهد داشت.
یک مطالعه بزرگ در ایالات متحده، که برای مؤسسه ملی سلامت روان و دفتر برنامه‌های آموزشی مدرسه انجام شد، نشان داد که مدیریت دارویی و درمان رفتاری برای ADHD با طراحی دقیق تمام معیارهای رفتار در مدرسه و خانه را بهبود می‌بخشد.
درمان معمولاً چند وجهی است و به اختلال خاص و عوامل مؤثر در آن بستگی دارد، اما ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- آموزش والدین - به عنوان مثال، آموزش والدین چگونه با فرزندان خود ارتباط برقرار کنند و آنها را مدیریت کنند.
- خانواده درمانی - به کل خانواده کمک می شود تا مهارت های ارتباطی و حل مسئله را بهبود بخشند.
- درمان شناختی رفتاری - برای کمک به کودک برای کنترل افکار و رفتار خود.
- آموزش اجتماعی – مهارت های اجتماعی مهمی به کودک آموزش داده می شود، مانند اینکه چگونه با دیگران مکالمه داشته باشد یا با دیگران بازی کند.
- مدیریت خشم – به کودک آموزش داده می شود که چگونه نشانه های ناامیدی فزاینده خود را تشخیص دهد و مجموعه ای از مهارت های مقابله ای که برای خنثی کردن خشم و رفتار پرخاشگرانه او طراحی شده است به او داده می شود. تکنیک های آرام سازی و مهارت های مدیریت استرس نیز آموزش داده می شود.
- حمایت از مشکلات مرتبط – برای مثال، کودکی که مشکل یادگیری دارد از حمایت حرفه ای بهره مند خواهد شد.
- تشویق - بسیاری از کودکان مبتلا به اختلالات رفتاری در مدرسه و در تعامل با دیگران شکست های مکرر را تجربه می کنند. تشویق کودک به برتری در استعدادهای خاص خود (مانند ورزش) می تواند به ایجاد عزت نفس کمک کند.
- دارو - برای کمک به کنترل رفتارهای تکانشی.
- دوشنبه ۲۶ شهریور ۰۳ ۱۴:۱۸
- ۱۰ بازديد
- ۰ نظر